Đèn SG

Đèn SG ngọn xanh ngọn đỏ

mà cũng ... ngọn tỏ ngọn lu !








Đèn SG ngọn xanh ngọn đỏ ...



tphuong

"Tây Nguyên du kí" nhà văn Vũ Ngọc Tiến

Tình cờ đọc được bài "Tây Nguyên du kí" của nhà văn Vũ Ngọc Tiến trên trang doilife.multiply, cảm giác thật tệ, chán, bực, đau và ... tuyệt vọng, không biết phải nói thế nào nữa ! Xin phép nhà văn được trích lại, để bạn đọc hiểu tâm trạng tôi hiện giờ ...

"... Một ngày ở Nhân Cơ
Ngay từ lúc còn ở Hà Nội, tôi đã xác định cái đích cuối cùng của chuyến lãng du Tây Nguyên phải là Nhân Cơ, bởi Dự án khai thác bauxite ở Tây Nguyên đang gây xôn xao dư luận, làm nóng nghị trường Quốc Hội. Là người viết văn, viết báo, nhưng có một thời trai trẻ tôi vốn là kỹ sư Địa vật lý, từng khảo sát cấu trúc mỏ bauxite bằng các phương pháp đo đạc giá trị các trường vật lý ở Lạng Sơn (1971) và Tây Nguyên (1978) nên tôi hiểu biết chút ít về loại mỏ quặng này. Điều đầu tiên, khiến tôi trăn trở suy nghĩ là vì sao phía Trung Quốc lại phớt lờ nguồn lợi khai thác bauxite ở Lạng sơn, Cao Bằng, chỉ nhăm nhăm hướng tới các mỏ ở Tây Nguyên?
Từ đầu những năm 70 của thế kỷ trước, đoàn địa chất 49 của Tổng Cục Địa Chất, dưới sự giúp đỡ của chuyên gia Hung-ga-ri đã tiến hành thăm dò tỉ mỉ, đánh giá trữ lượng chuẩn xác ở mức phục vụ cho khai thác bauxite ở Lạng Sơn và Cao Bằng là thuận lợi thứ nhất. Các mỏ này rất gần khu công nghiệp khai khoáng, chế biến quặng ở huyện Khai Viễn- Vân Nam- Trung Quốc nên giá thành vận chuyển sản phẩm về nước thấp là thuận lợi thứ hai. Hàm lượng alumin trong quặng cao gấp 5- 6 lần ở Tây Nguyên nên công nghệ làm giàu quặng đạt tiêu chuẩn thương phẩm hóa trên thị trường quốc tế rất đơn giản là thuận lợi thứ ba. Trữ lượng quặng ở Lạng Sơn, Cao Bằng theo báo cáo trình Quốc Hội của Bộ Công Thương dẫu chỉ có 449 triệu tấn, nhưng do hàm lượng alumin trong quặng cao nên tương đương hơn 2 tỷ tấn quặng ở Tây Nguyên, là thuận lợi thứ tư. Với ngần ấy lợi thế mà mỏ bauxite Lạng sơn-Cao bằng vẫn không đủ hấp dẫn người Trung Quốc thì chắc hẳn Tây Nguyên còn có nhiều hấp dẫn khác cuốn hút họ mà tôi chưa biết chăng? Mang nặng trong lòng điều trăn trở ấy, cùng nỗi ám ảnh từ 3 lá thư của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, tôi hăm hở tìm về Đắk Nông.

Rời Buôn Mê Thuột, tôi ra quốc lộ 14 vẫy xe đò đi TP Hồ Chí Minh, đến ngã ba Đầm Hồ xuống xe đi tiếp một chặng xe ôm chừng 3 km là vào trung tâm thị xã Gia Nghĩa, thủ phủ tỉnh Đắk Nông (trước 1975 gọi là tỉnh Quảng Đức). Thị xã Gia Nghĩa có 3 khách sạn lớn, sang trọng do nhà đầu tư nước ngoài hoặc từ TP Hồ Chí Minh lên xây dựng, nằm trên 3 quả đồi tuyệt đẹp, song tôi chỉ dám dạo qua cho biết rồi nhờ người lái xe ôm tìm giúp một khách sạn loại trung bình. Tình cờ tôi được đưa đến khách sạn ‘Hà Nội Phố’. Thật thú vị vì chủ khách sạn tên Bảo, người phố Giảng Võ ngoài Hà Nội vào đây lập nghiệp vừa được tròn hai tháng. Giữa nơi đất lạ gặp người đồng hương Hà Nội nên chủ- khách bỗng thành thân mật. Bảo khoe: “Em vào đây lập nghiệp vì biết Gia Nghĩa đang được quy hoạch thành Đà Lạt thứ hai của cao nguyên”. Được cái lợi thế, Gia Nghĩa gần Tp Hồ Chí Minh, giao thông thuận tiện hơn nhiều so với Đà Lạt. Phải chăng thế mạnh và hướng phát triển của Đắc Nông là tập trung tiềm lực đầu tư, sớm biến Gia Nghĩa thành nơi nghỉ mát lý tưởng cho tứ giác phát triển phía Nam đất nước và xây dựng các trung tâm công nghệ cao về sinh học, công nghệ thông tin, công nghệ na-nô? Chỉ hai nguồn lợi ấy cũng đủ lớn, chẳng cần đến khai thác bauxite, và sẽ là đòn bẩy kích thích tăng trưởng cho công nghiệp chế biến nông lâm sản vốn là thế mạnh hiếm có của vùng đất đỏ ba-zan màu mỡ bậc nhất Tây Nguyên này. Ở phường Nghĩa Tân, thị xã Gia Nghĩa có nông trường chè của một ông chủ Đài Loan, trồng loại chè đặc sản, ứng dụng công nghệ cao chế biến và đóng gói tại chỗ, chở về nước họ, thu lãi lớn suốt 12 năm nay là một gợi ý tốt cho các nhà quản lý tỉnh Đắk Nông tham khảo, hoạch định chiến lược phát triển.

Tôi đã nghe giải trình của tập đoàn TKV và Bộ Công Thương nói rằng, nơi có thân quặng bauxite thường là nơi đất cằn, năng suất cây trồng thấp. Bằng trí nhớ của người địa chất và chiếc la bàn trong tay, tôi dễ dàng tìm lại được những thân quặng bauxite ở Đắk Mil, Đắk Song. Lớp đất trồng ở đó đa phần là mầu mỡ, độ ẩm cao vì bauxite Tây nguyên thuộc thành tạo Laterit, có bản tính ngậm nước, giữ ẩm cho cây nên năng suất hồ tiêu, cà phê khá cao, cỡ 2 tấn cà phê/1 mẫu. Ở Đắk Mil, tôi vô tình phát hiện ra một sự thật đáng quan ngại hơn. Từ ngã ba thị trấn Đăk Mil có con đường đi về hướng Tây chỉ 5 km là đến tỉnh biên giới Mondol kiri của Căm-pu-chia, chính là nơi mà Trung Quốc đã mua đứt một vùng đất rộng lớn, đặc quyền khai thác trong 99 năm.

Ngày cuối cùng ở Đắk Nông, tôi dành thời gian đi Nhân Cơ vì ở đó có trụ sở công ty khai khoáng, nhà máy tuyển quặng do người Trung Quốc đang chỉ huy xây dựng và khai trường mở vỉa quặng đã hoàn tất việc san ủi…Nhân Cơ nằm cách thị xã Gia Nghĩa chừng 13 km theo đường quốc lộ về hướng Bù Đăng. Đây là một xã lớn và trù phú nhất của huyện Đắk Lấp, gồm 12 thôn. Phạm vi khu mỏ chạy dọc bên trái con đường liên xã từ Nhân Cơ đi Nhân Nghĩa- Đạo Nghĩa- Đắk Sin và chiếm toàn bộ diện tích các thôn 4 của người dân tộc và thôn 11, 12 của người Kinh ở Nhân Cơ. Trụ sở công ty và nhà máy đặt tại thôn 11. Việc di dân, đền bù đất, giải tỏa mặt bằng diễn ra từ năm 2007, nhưng đến nay chưa hộ nào được nhận đủ tiền. Giá đền bù cũng rất rẻ mạt, mỗi hộ chỉ được đền bù 300 m2 đất thổ cư với mức 300 ngàn/m2 gần đường nhựa, còn xa đường nhựa là 150 ngàn/m2. Số diện tích đất còn lại quy tất cả vào đất nông nghiệp, chỉ đền bù một mức thống nhất là 40 triệu/1 mẫu đất, gần đây nâng lên 105 triệu/1 mẫu. Anh Nguyễn Văn Mỹ , sinh năm 1978, ở thôn 11, có vợ và 1 con gái 3 tuổi, gặp tôi than thở: “Hộ của cháu có hơn 2 mẫu trồng hồ tiêu, cà phê mỗi năm thu nhập khoảng trên dưới 100 triệu. Nhà nước đền bù rẻ mạt vẫn phải cắn răng đi mua đất khác mà gây dựng lại, nhưng chỉ mua được non nửa diện tích bị mất thôi, bác nhà văn ạ!” Tôi hỏi: “Chẳng lẽ đất trồng cà phê cũng đền bù như đất trồng khoai mì hay bỏ hoang?” Anh đáp: “Bất công, vô lý là thế, nhưng dân còn biết kêu ai!”

Chia tay Mỹ, tôi thử liều xông thẳng vào bên trong khu vực nhà máy la cà quan sát và hỏi chuyện. Đến ngôi nhà nhỏ của đội khảo khảo sát địa chất, tôi gặp Đức, kỹ sư hóa nghiệm của Liên đoàn địa chất 10 (Cục Địa Chất- Bộ Công thương). Anh được điều động biệt phái sang giúp TKV phân tích mẫu quặng bauxite. Đức cho biết, đội khảo sát chỉ có 7 người, đến Nhân Cơ cuối năm 2007, nay đã rút về Hà Nội hết, chỉ còn anh là người duy nhất ở lại. Là người hiểu nghề, biết việc nên chỉ cần trò chuyện với Đức thoáng qua vài phút, tôi hiểu ra, TKV rất ít người am hiểu về bauxite. Họ tổ chức thăm dò trữ lượng khai thác ở Tân Rai, Nhân Cơ đều đại khái, qua loa cho đủ thủ tục, chứ không làm công phu, bài bản theo quy trình nghiêm ngặt như ngành địa chất xưa nay vẫn từng áp dụng.
Rất may, tại hiện trường thi công xây nhà máy, tôi gặp 2 kỹ sư người Trung Quốc, một họ Lỗ, 51 tuổi, còn anh họ Vương, 43 tuổi. Nghe tôi nói tiếng Bắc Kinh lưu loát, họ tưởng tôi là người Trung Quốc mới sang nên vồ vập chuyện trò, nói cười ngả ngớn, không hề giữ kẽ. Cả hai đều là người Quan Đông, xứ lạnh, chưa quen với khí hậu và văn hóa ẩm thực phương Nam. Ông Vương cho biết, người Trung Quốc ở Nhân Cơ ít hơn rất nhiều so với Tân Rai, chỉ có khoảng vài chục người, đều là chuyên gia kỹ thuật, quê ở Quan Đông hoặc Liêu Ninh, hưởng lương rất cao so với ở quê nhà và gấp 5- 7 lần lương của chuyên gia kỹ thuật Việt Nam. Hỏi chuyện về chuyên môn, ông Lỗ cho biết: “Quặng bauxite Tây Nguyên có hàm lượng alumin rất thấp, chỉ đạt 9- 10% ở Tân Rai, còn ở Nhân Cơ tốt hơn tí chút, đạt 11-12% nên lượng bùn đỏ thải ra hồ chứa mỗi năm vô cùng lớn. Vì áp dụng công nghệ tuyển ướt nên cần lượng nước đầu vào rất nhiều. Mùa mưa có thể dùng nước trên mặt, chứ đến mùa khô có lẽ phải cần thêm giếng khoan nước nước ngầm mới đủ dùng. Nước thải sau tuyển quặng đương nhiên sẽ tồn dư thành phần kim loại nặng và hóa chất…”
Nghe ông Lỗ nói, tôi rùng mình liên tưởng đến thảm họa môi trường ở mỏ măng-gan Tốc Tác- Cao Bằng gần 20 năm trước. Ban lãnh đạo TKV hoặc bất cứ ai trong nghề địa chất, khai khoáng đều biết rõ thảm họa khủng khiếp này. Chỉ trong một đêm, bãi thải của mỏ từ trên cao gặp mưa lũ đã đổ ập hàng chục triệu mét khối đất, đá xuống thung lũng, chôn sống hơn 300 người! Bài học Tốc Tác- Cao bằng còn đó, rồi nguy cơ ô nhiễm nguồn nước lưu vực sông Đồng Nai, ảnh hưởng đến 16 triệu dân của miền Đông Nam Bộ.
Ở xứ mình mạng người rẻ quá chăng!!!???

Lời kết
Tôi trở về ‘Hà Nội Phố’, ngồi uống cà phê trong quán ở sân khách sạn, thiết kế tuyệt đẹp và tao nhã theo phong cách của người Tràng An thanh lịch, mà lòng buồn se thắt. Cơn mưa đầu mùa ở Đắk Nông dài lê thê, nước tuôn xối xả. Ngoài đường có tấm áp phích cực lớn, kỷ niệm 5 năm thành lập tỉnh Đắk Nông (2004- 2009). Tôi nhìn hình vẽ thành phố Gia Nghĩa trong tương lai trên áp phích qua ánh chớp nhập nhoàng, hồi nhớ lại tất cả tài liệu chính thống của Nhà nước về Đắc Nông mà mình đã tra cứu trên mạng internet, sắp xếp lại theo trình tự thời gian. Hình như người ta đã âm thầm chuẩn bị từng bước, rất tinh vi, bài bản cho Dự án khai thác bauxite ở Đắk Nông từ lâu rồi mà có việc Quốc Hội cũng đã vô tình biểu quyết:
Tháng 1/2004 tách 6 huyện phía Nam của tỉnh Đắk Lắk cũ, lập tỉnh Đắk Nông có trữ lượng bauxite chiếm 91% trữ lượng toàn Tây Nguyên.
Tháng 2/2006 điều chỉnh địa giới các xã ở 3 huyện Đắk Song, Đắk Mil, Đắk Lấp để gom các thân quặng bauxite gần nhau về cùng một đơn vị hành chính cấp xã, tiện lợi cho quản lý và khai thác.
Cuối năm 2006 giải phóng mặt bằng lòng hồ, xây đập thủy điện Đắk Rơ Lih chỉ cách Nhân Cơ 2 km theo đường chim bay, có lẽ chủ yếu phục vụ khai thác, chế biến quặng, nhưng không thấy TKV hạch toán vào vốn đầu tư của Dự án bauxite (!?).
Năm 2007 triển khai giải phóng mặt bằng, mở khai trường mỏ và xây nhà máy chế biến quặng ở Nhân Cơ.
Tháng 5/2009, Bộ Công thương trình báo cáo về Dự án khai thác bauxite Tây Nguyên lên Quốc Hội, bị dư luận phê phán vì thông tin lập lờ, hiệu quả bánh vẽ!
Nửa cuối năm 2010, theo lời ông Lỗ, kỹ sư người Trung Quốc nói với tôi thì chắc chắn họ sẽ lắp đặt thiết bị cho nhà máy tuyển quặng Nhân Cơ…

Vậy là mọi sự đã rồi, mâm cỗ đã bày lên chờ thắp nhang cúng cụ, con cháu nào dám ho he. Thư của Võ Đại tướng, kiến nghị của giới trí thức, thảo luận của đại biểu Quốc Hội phỏng có tác dụng gì? Là người viết văn, trong chuyến lãng du này tôi gặp gì viết nấy, xả bớt nỗi niềm cho mọi người cùng ngẫm, hậu thế tường minh, thế thôi!
V.N.T
Đắk Nông 5/2009-Hà Nội 6/2009 "

Cờ Đen

Bài thơ này chẳng thể nào ngâm

Khi chữ nghĩa đứng xếp hàng giận dữ.

(Bùi Chí Vinh)

Con dân mình ơi !

Hình bé con chèo lắc, bé, con nít, đấy đúng là ... là "CON ... dân" đi biển kiếm cơm, thì con dân ... nghèo kiếm cá, sống chứ!
Không ai LÀM CHA MẸ mà bụng dạ nào đành đoạn để con gian nan vậy đâu ! Dám ... anh hùng vậy đâu !
Bạn coi nè, thuyền tròng trành (người lắc lư, out nét hết) dù biển rất êm (gợn sóng ... lăn tăn, rõ đấy) xà quần đâu đó gần bờ thôi. Đi biển chớ phải chuyện đùa ??
Mà gian nan vậy chỉ LƯỢM CON CÁ DẠT BỜ ? Cá đàn theo luồng ngoài biển xa cơ !

Để cho cá sống, mùa đẻ trứng tha cho cá gây đàn đàn tiếp. Các nhà khoa học gật gật, gù gù. Các nhà môi trường ... xanh vỗ tay. Các nhà tu hành ừ, ăn chay có lợi cho sức khỏe. Các nhà "bảo kê" động vật sách ... đỏ hay da ...
Lệnh của Liên Hiệp Quốc "all over the seas" ? A ha, Trung Nam Hải ra lệnh cấm chỉ ở biển Nam Hải (không phải all over the seas ?), mà biển Việt Nam mình ... Đông Hải dính gì đâu , há há ?

Ngư dân bị chặn đường ra khơi: Đói trong mùa cá 06/06/2009 1:03 http://www.thanhnien.com.vn/News/Pages/200923/20090606010343.aspx)
Tàu thuyền của ngư dân Phổ Quang neo đậu tại cửa biển Mỹ Á - ảnh: H.CỪ
Không chỉ ngư dân Đà Nẵng khốn khó vì đường ra khơi đang bị phong tỏa, ngư dân nhiều tỉnh ven biển miền Trung như Quảng Ngãi, Phú Yên... cũng đang lao đao bởi lý do tương tự.

Ngày 7.6, trả lời báo chí về việc Bộ Ngoại giao VN đã giao thiệp với Đại sứ quán Trung Quốc, đề nghị phía Trung Quốc không có các hoạt động cản trở hoạt động bình thường của ngư dân VN, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Dũng cho biết: Vừa qua, Thứ trưởng Ngoại giao Hồ Xuân Sơn đã giao thiệp với Đại sứ Trung Quốc Tôn Quốc Tường, lưu ý việc phía Trung Quốc gần đây thực hiện lệnh cấm đánh cá tại một số vùng biển, trong đó có những khu vực thuộc chủ quyền của VN trên biển Đông, và tăng cường tàu tuần tra, bắt, phạt tàu cá tại những vùng biển này. Thứ trưởng cho rằng điều đó đã và đang ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của ngư dân VN tại ngư trường truyền thống của VN, gây bức xúc trong dư luận, không có lợi cho quan hệ hai nước, đề nghị phía Trung Quốc không có các hoạt động cản trở công việc làm ăn bình thường của ngư dân VN trên vùng biển thuộc chủ quyền VN.
Hương Giang (http://www.thanhnien.com.vn/News/Pages/200923/20090607233333.aspx)

Kiến nghị Chính phủ có biện pháp bảo vệ ngư dân 09/06/2009 0:46 (http://www.thanhnien.com.vn/News/Pages/200924/20090609004643.aspx) Hôm qua 8.6, Trung ương Hội Nghề cá Việt Nam có công văn gửi Văn phòng Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, trong đó nêu rõ: việc tạm cấm ngư trường của Bộ Nông nghiệp Trung Quốc đã làm ảnh hưởng rất lớn đến khai thác hải sản vì hiện nay đang vào vụ cá Nam (là vụ chiếm tới 60% sản lượng cá khai thác cả năm).


Chờ các anh í đi giao thiệp với Đại sứ quán Trung Quốc đề nghị ... thắng lợi há.
Đừng nói "ra biển gặp anh hùng" CON DÂN MÌNH ra khơi đánh cá bằng ... thuyền thúng aa !

tphuong

Biển mặn

Cứ tưởng như năm rồi được đi một lèo trên đường Qui Nhơn - Sông Cầu qua Bãi Dài, Bãi Dại, Bãi Xếp, Bãi Bằng, Bãi Bầu tới Gềnh Đá Dĩa luôn để làm một "collection" biển ! Eo ơi, nghèo mà ... ham ! Khi nghe thông báo buổi chiều được ... "tự do", tphuong mới biết tour không hề có chương trình đó, ngẩn ngơ luôn ! bèn "tự lo" mở tour phụ, có 5 người theo cùng đi Gềnh Đá Dĩa. OK được đấy ! Mà tài xế No OK _ tài xế ... không biết đường ? Đã chiều 15 h, thua ! Thôi, biển đâu cũng ... mặn, chụp biển ở tại thành phố Qui Nhơn này làm đại diện, mà có chia biển chiều / biển sáng cho thấy biển cũng phong phú á !

Biển chiều :

Biển sáng

Sáng, chiều còn Biển đấy, và ĐẢO đâu ?

còn đảo ở đâu cho biển gọi ?

"Con sóng dưới lòng
Con sóng trên mặt bể.
Ôi con sóng vỗ bờ.
Ngày đêm không ngủ được." (Xuân Quỳnh - Sóng)

tphuong

Quê miền trung

Tour tắm biển, nghỉ dưỡng - nên rãnh toàn tập. Tôi lại là người ham chơi, cảm thấy ... nhàn, hú nhau đến thăm nhà bạn cũng ở Bình Định này. Hướng dẫn viên cười cười, tphuong chuyên mở tour sup ! Cứ đi ắt ... được ? Được ăn (nhậu), gỏi gà, cháo gà ngọt lịm, bánh tráng cuốn thịt luôc ...(bạn nói bánh tráng cuốn cá nục mới đúng là hết xẩy ?) ! Và được đi, được ngó, sướng còn gì bằng, chụp, chụp chụp ... Những hình chụp do ngồi trên xe đang chạy nên out nhiều, bỏ uổng nên cứ post lên đây hết ... chia xẻ ! Mại dzô, hình ảnh "đất nước con người" ... một vùng quê đất võ, trời văn nè !

Con sông _ cạn, nước đâu hé ? Hè mà ! rồi mùa mưa sẽ biết ! ...

Cánh đồng _ có núi, luôn nhìn thấy núi, núi quanh quanh ...

Màu xanh, xanh quá _ màu trời, màu ruộng mát dịu người ôn nhu mê mẫn ...

Cảnh trời đẹp dã man. chứa mái nhà ...

nhà quê, sao buồn buồn hồn xưa cũ !

tphuong

Đầm Thị Nại

Tại sao có tên Thị Nại, tôi không rõ ! Nhưng nhờ một buổi chiều tour du lịch được ..." tự do ", (ngày 1, sáng tự do, ngày 2 , chiều tự do ; ngày 3 tự do từ 10h sáng luôn ...). Rãnh quá bèn thuê xe ôm đi ... khám phá, chộp một số hình, tôi Ồ ra, tự lý giải cái tên này. Mà đúng trật thì không biết ! Chắc phải nhờ người địa phương, ai am hiểu kể lịch sử giùm cho ! Thanks lắm lắm !

Nại ở đây có phải là nạy ốc ?

Mèn ơi, nếu đúng thì thật là ... "khám phá" bầt ngờ luôn !

tphuong